بررسی تغییرات ترکیبهای فیتوشیمیایی گل راعی(Hypericum Perforatum L.) رویش یافته در شمال ایران

بررسی تغییرات ترکیبهای فیتوشیمیایی گل راعی(Hypericum Perforatum L.) رویش یافته در شمال ایران قوام الدین اسدیان1 ، آپتین راه نورد*1، خلیل پورشمسیان2، منصور قربانپور3، مریم السادات تقوی4 1- اعضای هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تنکابن،گروه گیاهان دارویی 2 - عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تنکابن، گروه شیمی 3- عضو هیات علمی دانشگاه اراک، دانشکده منابع طبیعی، گروه گیاهان دارویی 4- کارشناس زراعت و اصلاح نباتات ، عضو سازمان نظام مهندسی کشاورزی مازندران *نویسنده مسئول: [email protected] تاریخ دریافت: 9/8/89 تاریخ پذیرش1/2/90: چکیده گل راعی با نام علمی Hypericum Perforatum L. یکی از مهمترین گیاهان دارویی در جهان بوده که در ایران در نقاط مختلف به خصوص در شمال کشور در مناطق و ارتفاعات متفاوت به صورت خودرو روییده اما به دلایل مختلف اقلیمی و ژنتیکی مقادیر تولید شده متابولیت‌های ثانویه آن در پیکر رویشی متفاوت می‌باشد .در این مطالعه جهت تعیین بهترین منطقه رویشی گل راعی‌، مهمترین ترکیبات بیوشیمیایی مانند هایپریسین، فنل کل، فلاونویید و کارتنویید مورد ارزیابی قرار گرفتند. اکوتیپ‌های مورد بررسی در پنج منطقه از غرب مازندران شناسایی و در سه ارتفاع و چهار نمونه‌برداری از هر ارتفاع (مجموع 60 نمونه) اقدام به نمونه‌گیری نموده و پس از ثبت مشخصات جغرافیایی، نمونه‌ها را مورد آنالیز قرار دادیم. آزمایشات نشان دادند که بیشترین مقدار هایپریسین(%251/0) و فنل کل(405mg/ml ) در منطقه جنت رودبار و ارتفاع 1410 متر ، بیشترین مقدار فلاونویید(µg/ml 73) در منطقه قلعه گردن و ارتفاع 1625 متر و بیشترین کارتنویید (13/0 mg/ml) از منطقه پل زنگوله در ارتفاع 1550 متری حاصل شد.ازمعادلات به دست آمده نتیجه‌گیری گردید که بین هایپریسین و فنل کل رابطه خطی و مثبت وجود داشته اما بین هایپریسین و فلاونویید این رابطه به صورت معادله درجه دوبا همبستگی منفی می‌باشد.ارتباط بین هایپریسین با کلروفیل کل نیز به صورت همبستگی منفی نتیجه گردید. باندهای حاصله از پروتئین کل هم حاکی از بیشترین تجمع پروتئین در منطقه جنت رودبار می‌باشد. بنابراین ارتفاع مطلوب رویش در منطقه جنت رودبار می‌تواند جایگاه کشت مناسبی جهت تولید و بهره‌برداری از این گیاه باشد.